Het carillon in de Zaltbommelse Gasthuistoren stamt uit de 17e eeuw. De klokken zijn gegoten door de beroemde klokkengieters François en Pierre Hemony, de absolute wereldtop uit die tijd. Een kostbare schat om te koesteren, door de tijden heen.

Vanuit de toren zorgt de beiaardier er al eeuwen voor dat de mooiste muziek over Zaltbommel klinkt. Het verhaal gaat dat de klanken van het carillon in 1842 zelfs de beroemde componist Franz Liszt wisten te verleiden tot een bezoekje aan de toren. Hij was (per stoomboot) via de Waal op doorreis en zou het carillon en de bespeler met een bezoek hebben vereerd. De huidige stadsbeiaardier (Ru Stolk) doet zijn werk alweer meer dan 40 jaar op dinsdagen tijdens de markt net zoals zijn voorgangers deden.

De klokken begraven

In de Tweede Wereldoorlog slaagde de Bommelse burgerij erin om de fraaie klokken te behouden door ze te verbergen. In december 1944 gaven de Duitse bezetters opdracht om de Gasthuistoren af te breken. In omliggende plaatsen waren er al kerktorens opgeblazen. De Gasthuistoren werd gedeeltelijk afgebroken: de lantaarn, het bovenste deel, werd verwijderd, zodat de toren niet meer kon worden gebruikt als uitkijkplek.

Smid Cees Mooring moest het carillon demonteren. Met gevaar voor eigen leven slaagde hij er met zijn medewerkers in om de klokken naar zijn huis in de Oliestraat te brengen. In het donker hebben ze de klokken begraven in de achtertuin. Daar, onder een bed viooltjes in zijn achtertuin, wachtten de klokken zwijgend het einde van de oorlog af. O schrik, toen ze weer werden opgegraven waren er een paar zoek! Ze waren diep in de drassige bodem gezakt, bleek later. Zware kwaliteit, die Hemonyklokken…

Poëtische smeekbede

In het gemeentehuis van Zaltbommel hangt op de kamer van Margot Schreuder nog een herinnering aan die tijd. Op de achterkant van een klein schilderij van de Gasthuistoren staat een gedicht uit 1946. Een jaar na de bevrijding roept de dichter op om geld in te zamelen en de toren weer te herstellen, inclusief carillon en paardenspel.

www.gasthuiskapel.nl/carillon

Categories:: Muziek Zaltbommel Klokluiden

Meer verhalen

Video

Een bruidskoe van mijn oudste zus

23 juni 2014
Anton Koster
Galerij

Høkerskeet in Zevenaar

19 mei 2015
Max Hetterscheid

Robuust en elegant de botter

30 december 2015
Lotte van der Krogt
VideoGalerij

Papklok

09 juli 2014
A Timmer- Jansen

Haren van de zeis

13 juni 2015
Ina Brethouwer
Video

Het Ubbergs Volkslied zingen

08 juli 2014
Jan Willem van der Hogen

Riviervissen in de Waal

23 november 2015
Gijs Sepers

Haring happen

12 februari 2015
C.V. De Bultendarpers
Galerij

Buurtgebruiken rondom geboorte

11 juli 2014
Willi Wilbrink

Maartekeur

09 augustus 2015
Jef de Jager
Audio

De eik en de 7 kolken

23 januari 2015
Gery Groot Zwaaftink

Bruidstaart bij 1 jaar huwelijk

18 juni 2014
Max Voorberg

Koude klompen

17 december 2015
Gerhard Kwak

Beugelen in Opijnen

16 januari 2016
Angela Van De Koppel
VideoGalerij

Hanzedag Doesburg

19 juli 2014
Frieda Oosten

Radiozendmarkt

28 mei 2014
marijke buter

Zomaar een carnavalszaterdag in Waskuupstad

24 februari 2015
Eugene te Wildt