Dieren spelen een belangrijke rol in onze tradities. Vieren doen we met dieren.
Landbouwdieren
Van oudsher hadden dieren vooral een economische functie. Het gaat dan om koeien, schapen, varkens, kippen, ganzen en paarden. Ze werden verhandeld op traditionele markten, bijvoorbeeld op de paardenmarkt in Hedel of de schapenmarkt in Oldebroek. Ze werden voornamelijk gehouden voor hun wol of voor het vlees.
Er zijn vele verhalen over het slachten van dieren als ambacht (bijvoorbeeld over toen er nog thuis werd geslacht), het eten van vlees in streekgerechten en de gebruiken rondom het keuren van het stukje vlees. Bijvoorbeeld tijdens de slachtvisite of nog voor de slacht, als er met de paasos door het dorp werd gelopen om de vetgemeste koe te showen.
En dan kennen we ook nog de bruidskoe. Die was niet voor de slacht, maar werd als huwelijkskado meegegeven aan de bruid.
Huisdieren
Honden, katten en konijnen worden gezien als gezelschapsdieren. Eerst werden huisdieren vooral gehouden om hun nut. Bijvoorbeeld als waakhond of een kat tegen de muizen. Huisdieren zijn steeds populairder geworden. Onderzoek laat zelfs zien dat het hebben van een huisdier invloed heeft op onze lichamelijke en geestelijke gezondheid. Het is al sinds 1930 traditie om op 4 oktober, op wereld dierendag je huisdier te verwennen. Vaak hebben de baasjes een hele diepe band met hun huisdier. Dat blijkt wel uit het volgende verhaal.
Vogels
En dan hebben we ook nog allerlei soorten vogels die een rol hebben binnen de Gelderse tradities. Denk eens aan de witte pauwen van Staverden. We kennen natuurlijk allemaal de ooievaar in de tuin bij een geboorte. En wat te denken van het vogelschieten oftewel koningschieten, maar ook de valkerij. In Nijmegen kennen we het Valkhof, dat is genoemd naar de valken die er zo'n 900 jaar gerleden gehouden werden. De bewoner van het kasteel was één van de eersten die zich met deze exclusieve hobby voor de adel bezig hield.
Dieren op tv
Dieren staan ook centraal in onze aflevering van Een wagen vol verhalen op TV bij Omroep Gelderland op 1 juni. Renate Schutte krijgt een lesje ganzenhoeden. Ganzen zijn van oorsprong typische landbouwdieren. Ze waren goed voor hun veren en vlees. Maar ook de huisdieren komen aan bod. Wat te denken van een dierenfluisteraar die baasjes helpt met hun huisdieren?