Graaf Reinald I van Gelre (1271-1320) bezat een hof in Staverden, een pachtboerderij met ingebouwde herenkamer, waar de graaf kon vertoeven. In 1291 kreeg graaf Reinald de toestemming van de Duitse keizer om het Hof Staverden tot stad te verheffen. Daarmee verkreeg Staverden verschillende privileges. Een kasteel werd gebouwd en een kapel gesticht. Tot een echte stad is Staverden echter nooit uitgegroeid.
Graaf Reinald bleek ook al witte pauwen op zijn hof te Staverden te houden. De veren van die witte pauwen werden sinds de tweede helft van de 14-de eeuw door de Gelderse graven als helmteken gebruikt. Van verre was dus al zichtbaar dat de graaf van Gelre in aantocht was. Voor deze helmtekens waren natuurlijk regelmatig nieuwe veren nodig. De graaf legde daartoe de leenmannen van Staverden de verplichting op, om jaarlijks witte pauwenveren aan hun landheer te leveren. Ook nadat de hertog in 1543 zich aan het Bourgondische gezag moest onderwerpen, bleef de verplichting om witte pauwenveren te leveren bestaan. Pas met de opheffing van de heerlijke rechten in 1795 werd dit gebruik afgeschaft.
Nu nog prijkt er een witte pauw op het wapen van gemeente Ermelo, waar de stad Staverden onder valt. Bij bijzondere gelegenheden biedt het gemeentebestuur van Ermelo nog wel eens symbolisch de witte pauwenveren aan de Commissaris van de Koning in Gelderland aan.
Bekijk het fragment uit onze tv-uitzending over dit verhaal:
