Vendelzwaaien in Gelderland

Vendelen, beter bekend onder de term vaandelzwaaien of vendelzwaaien, is een uiting waarbij behendigheid en lenigheid centraal staan. Vendelzwaaien is het uitoefenen van een aantal slagen met een stok met contragewicht, voorzien van een stoffen (lappen)doek. Vendelen is een Gelderse traditionele bezigheid wanneer het vendel door bekwame, kundige handen gezwaaid wordt. Er ontstaat dan een spel van meer dan plezier alleen, maar ook van toegewijde eerbied.

De 62 Schutterijen en Gilden in Gelderland hebben bijna allemaal enkele vendeliers of meerdere vendeliers binnen hun gelederen, wat een totaal geeft van 700 beoefenaars. Een vendelier draagt hetzelfde uniform als de overige schutters/gildeleden van zijn schutterij of gilde. Iedere schutterij of gilde heeft een eigen uniform in Gelderland wat vaak dateert en correspondeert met de ontstaansgeschiedenis van de schutterij of het gilde waartoe men behoort.

Vendelen is een bezigheid, wanneer het door bekwame, kundige handen uitgeoefend wordt. Er ontstaat dan een spel van meer dan plezier alleen, maar ook van toegewijde eerbied. De vendelhulde zelf wordt een gebed en strijd genoemd, terwijl de vendeliers er steeds aan worden herinnerd, dat ze met gewijde vendels vendelen. Als we de vendeliers volgen in hun slagen kunnen we het volgende herkennen: Het rondzwaaien boven het hoofd betekent: houd je kloek en sterk in de strijd die komen gaat. Als de vlag wordt rond gegooid om de hals betekent dit: weer je geducht al zal dit ook je hoofd moeten kosten. Wanneer de vlag om de lendenen wordt gedraaid : geef aan dit werk je kracht, je lichaam en desnoods je leven. Als de vlag draait om de knieën betekend dit: houd je leden lenig en je kunt ook knielen. De vlag draait om de enkels: laat de vlag steeds draaien, maar zorg ervoor dat deze schoon en rein blijft, het symbool hiervan is dat de vendelier mag nimmer met het vendel de grond zal raken. Zo heeft elke slag die wordt gemaakt met het vendel zijn eigen betekenis.

In Gelderland kennen we groepsvendelen, acrobatisch/solo vendelen en groeps-acrobatisch vendelzwaaien. In deze klassen worden op de diverse schuttersconcoursen wedstrijden georganiseerd op veelal mechanische muziek. Een bekwame jury beoordeelt de slagen en geeft hier een rapport over uit, waarmee men prijzen kan behalen.

Bekijk het fragment uit onze TV uitzending over het vendelzwaaien:

 

Galerij
Categories:: Sport en vrije tijd Gelderland Gilden en schutterijen

Meer verhalen

Video

Schaapscheerders maaltijd

07 augustus 2014
Gertjan Janssen
Video

Dood en begraven

05 augustus 2014
albert steert
Video

Crossen met kevers in Laren

11 januari 2016
Ton Hissink

De plaats van David: rij zes, graf zes

24 juni 2014
Ida en Johannes Dennissen
Video

Mariken van Nieumeghen

03 oktober 2014
Peter
VideoGalerij

Blijde incomste

19 augustus 2014
Joris Leijten

Bloemencorso Rekken

06 juli 2015
J. Roessink

Kent u het woord sjibbolet?

19 november 2015
Marten Brascamp

Vernoemd naar grootouders

08 april 2015
Ans Jonker
Video

Nijmeegse Vierdaagse

09 mei 2014
Marc Wingens

Eieren rollen

28 oktober 2014
Stien Meuleman

Het maken van een “halster”

27 oktober 2015
Stichting Boerengoed Achterhoek

Spiegels bedekken bij overlijden

18 juni 2014
Marjan Heil

Streekliedjes in dialect

09 mei 2014
Linda

Kiepenpap voor het goede doel

07 maart 2016
Marjolijn van Manen
Video

Kalveropfokclubwedstrijd Bronckhorst

10 juni 2015
KOC Bronckhorst

Ongel: de voorganger van frituurvet

13 januari 2016
Gerhard Kwak
Galerij

Zondagse streekdracht Zelhem

11 augustus 2014
Gerrie Luesink en Jan Saalmink

Grote schoonmaak

08 maart 2015
Gerry